رئیس سازمان زمین شناسی مطرح کرد؛ ایران سومین کشور در معرض مخاطرات زمین شناسی در دنیا، کوشش برای ثبت جهانی ژئوپارک ها

باغ من: رئیس سازمان زمین شناسی و اکتشاف معدنی با تاکید بر اینکه ایران به علت دارابودن مخاطراتی چون زمین لغزش، زلزله، خشکسالی و ریزگردها سومین کشور در معرض مخاطرات زمین شناسی در دنیا است، اظهار داشت: ایران با دارا بودن یک درصد خشکی های زمین، یک درصد جمعیت زمین و سه درصد منابع آب دنیا دارای تنش آبی است که باید برنامه ریزی هایی جهت استفاده از آب های مرزی شیرین صورت گیرد.

به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، دکتر راضیه لک امروز در سی و هفتمین گردهمایی علوم زمین با نگرش ویژه بر جامعه ایمن و زمین پاک، با اشاره به اینکه در تلاش هستیم تا ماموریت های این سازمان در جهت ماموریت سازمان های زمین شناسی در دنیا باشد، اضافه کرد: بر این اساس سازمان زمین شناسی ماموریت هایی برای حفظ محیط زیست دارد؛ چون که شاهدیم شتاب تغییرات زمین بسیار زیاد است، به گونه ای که شتاب این تغییرات در زمان های بسیار کوتاه که قابل تصور نیست، رخ می دهد.

وی با اشاره به اینکه برای جلوگیری از روند این تغییرات باید تصویری از آینده زمین تا ۲۰۵۰ داشته باشیم، اظهار نمود: بر این اساس باید با مطالعه زمین تا سال ۲۰۵۰ ببینیم که چه اتفاقی در کره زمین رخ می دهد تا بر مبنای آن و انجام نیازسنجی بتوانیم با فناوری های موجود تمهیداتی برای تغییرات روند کره زمین بیندیشیم.

لک با اشاره به اینکه چهار استراتژی برای تولید زمین پاک در نظر گرفته می شود، ادامه داد: برنامه هایی برای محیط زیست پایدار، حفاظت محیط زیست در بهره برداری از منابع طبیعی، جلب مشارکت و همکاری عمومی و آموزش و عمومی سازی مفهوم علوم زمین و زمین پاک برای آیندگان همچون چهار استراتژی مهم برای تولید زمین پاک است.

رئیس سازمان زمین شناسی اطمینان دسترسی به آب و بهداشت، اطمینان از دسترسی به زمین پاک و قابل اعتماد و مدرن برای همه، ارتقای رشد اقتصاد فزاینده، ساخت زیرساخت های انعطاف پذیر، شهرهای امن و انعطاف پذیر، حفاظت و بهره برداری پایدار از دریا و احیای مشارکت جهانی برای پیشرفت همه جانبه پایدار را همچون اهداف جهانی پیشرفت پایدار عنوان نمود.

وی با تاکید بر اینکه زمین همواره در حال تغییر اقلیم است، تصریح کرد: تغییر اقلیم نخستین مخاطره جهانی برای زمین به حساب می آید، چون که مطالعات نشان داده است که زمین ۶ درجه تغییر اقلیمی در دوره های زمین شناسی تجربه کرده است.

رئیس سازمان زمین شناسی این میزان تغییر اقلیم را در ۲۰۰ سال قبل دانست و ادامه داد: همزمان با انقلاب صنعتی و صنعتی شدن جهان، گازهای گلخانه ای توسط دو کشور آمریکا و چین به شدت تولید شد که به تدریج کل دنیا درگیر این مساله شده است، به گونه ای که منجر به افزایش نیم درجه ای دمای کره زمین شد.

لک با تاکید بر اینکه در سال های اخیر نیم درجه دیگر به دمای کره زمین افزوده شده است، خاطرنشان کرد: هم اکنون، روند تغییرات در کره زمین به اندازه ای زیاد است که زمین نمی تواند خویش را با این تغییرات سازگار کند.

وی نمونه این امر را شهر تهران دانست که میزان بارش های آن بیش از ۲۰۰ میلی متر بوده است، ولی اکنون میزان بارش آن کمتر از ۲۰۰ میلی متر شده است.

رئیس سازمان زمین شناسی پدیده «گرمایش جزیره ای» را از دیگر چالش های زمین به علت تغییرات اقلیمی دانست و ادامه داد: در این پدیده، دمای یک منطقه از زمین به یکباره افزایش می یابد که نمونه آن را می توان در تهران مشاهده کرد.

به گفته وی در بعضی از مناطق تهران بارش برف قطع شده است و به دمای آن هم افزوده شده است.

لک با تاکید بر ضرورت برنامه ریزی برای بهبود راندمان مصرف آب، مدیریت شهری و تغییر در الگوی مصرف انرژی برای جلوگیری از این مخاطرات، اظهار نمود: بر این اساس لازم است به استفاده از تکنولوژی های جدید در بخش های صنعتی توجه گردد و اقداماتی که باعث به مخاطره افتادن کره زمین می شود، از آن ها اجتناب کرد.

لک حرکت به سمت انرژی های پاک را از دیگر راهکارهای کاهش مخاطرات زمین نام برد و اضافه کرد: دنیا هم به سمت تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر سوق داده شده است و بر مبنای برنامه های جهانی از سال ۲۰۴۰ نیروگاه های خورشیدی و بادی افزایش چشمگیری می یابد و ایران هم باید به این حوزه وارد شود.

این محقق حوزه زمین شناسی با تاکید بر ضرورت توجه به مطالعات آمایش سرزمینی اظهار داشت: ایران در این حوزه در گام های اولیه است در حالیکه باید صنایع کشور را بر مبنای آمایش سرزمینی مستقر نماییم. در دنیا بیشترین صنایع در کنار آب های شور و لب شور است تا با استحصال و تصفیه آب های شور، آب مورد نیاز خویش را تامین کنند.

به گفته وی هم اکنون ایران یک درصد خشکی های کره زمین، یک درصد جمعیت جهان را دارد و تنها سه درصد منابع آب جهان در اختیار ایران است.

لک با اشاره به وجود تنش آبی در کشور بر ضرورت توجه به آب های کارستی (آب های ژرف) تصریح کرد و ادامه داد: هم اکنون آب های ژرف با استفاده از سیستم های گسلی وارد دریا می شوند و همینطور آب های مرزی هم از کشور خارج می گردد.

رئیس سازمان زمین شناسی نمونه آب های کارستی را، آب های ژرف در مرز ایران و ترکمنستان عنوان نمود و اضافه کرد: این آب ها از مرز ترکمنستان از ایران خارج می شوند و کشور ترکمنستان هم با احداث حوضچه هایی از آب های شیرین استفاده می نماید.

وی با تاکید بر اینکه آب های شیرین این حوضچه ها در ترکمنستان تبخیر می شود، اظهار نمود: این در شرایطی است که ما می توانیم با احداث چاه هایی، آب شرب مشهد را تامین نماییم.

لک با اشاره به اینکه انتقال آب مخاطرات زیست محیطی زیادی به همراه دارد، ادامه داد: زبان مشترکی میان مردم و مسئولان برای حفظ مسائل زیست محیطی وجود ندارد و ما در تلاش هستیم تا با تقویت برنامه های آموزشی زبان مشترکی در این زمینه تولید نماییم.

لک با اشاره به اینکه این سازمان از سال ۸۳ با تولید دفتر مخاطرات برنامه هایی برای مخاطرات زیست محیطی تدوین کرده است، تصریح کرد: هم اکنون معدن کاری یک فرصت برای صنعت به حساب می آید، از این رو سازمان زمین شناسی با تدوین برنامه هایی در صدد است تا بدون تولید محدودیت برای فعالیت های معدن کاری به توسعه فعالیت در این حوزه اقدام نماید.

رئیس سازمان زمین شناسی در عین حال ایران را سومین کشور در معرض مخاطرات زمین شناسی توصیف کرد و اظهار داشت: زمین لغزش، ریزگرد، خشکسالی، زلزله و سیل همچون مخاطرات ایران است و ما هر چند که در این حوزه ها برنامه هایی تدوین کردیم، ولی کافی نبوده است.

لک، ژئوتوریسم و ژئوپارک ها را از دیگر فرصت های کشور نام برد و اظهارکرد: هم اکنون ژئوپارک قشم تنها ژئوپارک ایران است که به ثبت جهانی رسیده و ما در تلاش هستیم که ژئوپارک های دیگر چون ارس و طبس را به ثبت جهانی برسانیم.

وی با انتقاد از اقدامات پراکنده نهادها برای رفع مشکلات زیست محیطی، بر یکپارچه سازی این فعالیت ها در یک کارگروه مشترک تصریح کرد و اضافه کرد: سیاست گذاری و برنامه ریزی در امور زمین شناسی با محوریت زمین پاک، تهیه اطلاعات پایه جهت استفاده در تصمیم سازی و تصمیم گیری، انجام پروژه های کاربردی برای کاهش چالش های زیست محیطی، اجرای پروژه های مشترک کاربردی درون و برون مرزی و همینطور مشارکت در پروژه های جهانی همچون برنامه های این سازمان است.