گزارش باغ من؛ کوشش برای حفظ تنها ذخیره گاه بلوط استان مرکزی

باغ من: چندسالی است سمن های زیست محیطی استان مرکزی برای حفظ تنها ذخیره گاه جنگلی بلوط این استان در سرسختی شازند دست به کار شده اند و امسال نیز شاهد برگزاری سومین جشنواره بلوط سرسختی هستیم.

خبرگزاری مهر، گروه استان ها: گونه های گیاهی نادر سرمایه ای باارزش هستند که با حفاظت درست از آنها در چارچوب ذخیره گاه جنگلی می توان به حفظ محیط زیست کمک کرد. بنا بر این چند سالی است نهادهای غیر دولتی آموزش ها و هشدارهای لازم را در این عرصه گوشزد می کنند تا طبیعت بکر این مناطق دست نخورده باقی بماند و در معرض خطر قرار نگیرد.
کشور ما به سبب شرایط اقلیمی خاص دارای گونه های گیاهی و جنگل های فراوان است که خداوند بعنوان امانت در اختیار ما قرار داده است که باید برای آیندگان حفظ شوند و تحت نگهداری قرار گیرند. بدین جهت حفاظت و پشتیبانی از گونه های جنگلی نادر با سیم خاردار یا فنس یا نظایر آن در گستره ای قابل توجه با نام ذخیره گاه جنگلی تحت مدیریت است تا از انقراض گونه یا تخریب رویشگاه ها جلوگیری شود.
یکی از گونه های جنگلی نادر بلوط است که در استان مرکزی نیز نمونه ای از سرمایه های سبز این خطه محسوب می شود. ذخیره گاه جنگلی بلوط استان در بخش مرکزی دهستان آستانه در فاصله ۱۰ کیلومتری از شهر شازند روی تپه سرخ در ارتفاعات روستای سرسختی مشرف به یکی از سرشاخه های رودخانه قره چای قرار گرفته و تنها منطقه ای از استان است که بلوط به صورت انبوه در آن رویش داشته؛ بدین جهت حفظ این سرمایه باارزش مورد توجه سمن های زیست محیطی قرار گرفته است.
مطالعاتی نیز درباب این ذخیره گاه صورت گرفته و نزدیک به سه سال است که سمن های محیط زیستی به منظور حفاظت از این ذخیره گاه جنگلی بلوط، برنامه هایی همچون برگزاری جشنواره و بلوط کاری در این منطقه را در نظر گرفته اند تا بتوانند با مشارکت هرچه بیشتر مردم استان نسبت به حفظ این گنجینه سبز کمک کنند.

تداوم اقدامات حفاظتی از ذخیره گاه جنگلی بلوط استان مرکزی
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان شازند در گفت و گو با خبرنگار مهر در این رابطه گفت: امسال سومین جشنواره روستایی حفاظت و توسعه ذخیره گاه جنگلی بلوط روستای سرسختی شازند با همت اهالی این روستا و سازمان های مردم نهاد و مشارکت دستگاه های اجرایی شهرستان شازند انجام می شود.
محسن محمدی بیان کرد: ذخیره گاه بلوط موجود در روستای سرسختی شازند یک توده متراکم از بلوط های ایرانی است که از منطقه مرکزی زاگرس باقی مانده اند.
وی اضافه کرد: این منطقه بعنوان ذخیره گاه جنگلی در کشور در سال ۸۵ ثبت شده است و از آن سال به بعد جزو مناطق زیستی حفاظت شده شمرده می شود.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری شهرستان شازند اظهار داشت: مساحت این ذخیره گاه جنگلی بلوط در حدود ۲۱۰ هکتار است که شامل هسته مرکزی (جنگل بلوط) و قسمت ضربه گیر است که این قسمت توسط فنس محصور شده و درصدد هستیم با بلوط کاری توسعه پیدا کند.
محمدی اظهار داشت: هر سال از اردیبهشت ماه که هوا رو به گرمی می رود، یک جنگل بان به منظور حفاظت و جلوگیری از خطراتی همچون آتش سوزی در این ذخیره گاه مستقر می شود.
وی اضافه کرد: با حداقل اعتبار موجود توانستیم اقداماتی نظیر ایجاد آتش بر در اطراف ذخیره گاه برای جلوگیری از آتش سوزی، علف چینی به منظور کاهش خطر آتش سوزی را انجام دهیم و همین طور ترمیم چاله های آب اطراف ذخیره گاه نیز انجام شده تا درختان رطوبت بیشتری را در فصل پاییز و بهار در خود نگهداری کنند و در تابستان گرفتار خشکی کمتری شوند. همین طور اقدامات لازم برای حفاظت از این منطقه تداوم دارد.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری شهرستان شازند اظهار داشت: بلوط درختی است که باید زادآوری طبیعی داشته باشد اما در چندسال گذشته به سبب خشکسالی میوه های این درختان گرفتار مشکل شده اند. اگر شرایط جوی مناسب باشد در سال های آتی بحث جمع آوری بذر بلوط و کاشت آنرا بیشتر دنبال می نماییم.

ارزش بالای ژنتیکی گونه درخت بلوط منطقه سرسختی شازند
در ادامه دبیر سومین جشنواره روستایی بلوط سرسختی شازند در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: در منطقه سر سختی جنگلی از بلوط وجود دارد که دارای ارزش ژنتیکی بالایی می باشند و گونه های بلوط در این ذخیره گاه جنگلی، قدیمی تر از گونه های بلوط استان لرستان است.
مرتضی صدیقی بیان کرد: مطالعات زیست محیطی در مورد این ذخیره گاه انجام شده است و بنده چون از اهالی روستای سرسختی شازند هستم با خواندن این مطالعات ترغیب شدم که با کمک اهالی این روستا برای برگزاری این جشنواره اقدام کنم.
دبیر سومین جشنواره روستایی بلوط سرسختی شازند اظهار داشت: در دو دوره گذشته این جشنواره مورد توجه مردم و مسئولین قرار گرفته است و در سومین دوره دکتر غیبی، رئیس مرکز جنگل های غیر شمال سازمان جنگل ها و مراتع در این جشنواره حضور پیدا می کند.
وی با اشاره به اینکه در این جشنواره نهال کاری و کاشت بذر انجام می شود اظهار داشت: این منطقه باید بکر باقی بماند. البته می تواند برای درآمدزایی مردم منطقه از قابلیت اکوتوریسم نیز برخوردار باشد به شرطی که با عنایت به مسایل زیست محیطی و با بررسی و ارزیابی دقیق نسبت به فراهم ساختن زیر ساخت های لازم آن اقدام گردد.
صدیقی اظهار نمود: چند سالی است که سازمان منابع طبیعی به منظور حفظ این ذخیره گاه مبادرت به فنس کشی کرده است و منطقه از خطرات چرای دام در امان مانده است اما این اقدامات از نظر ما کافی نیست چونکه اهمیت این منطقه فراتر از این اقدامات است.
دبیر سومین جشنواره روستایی بلوط سر سختی شازند بیان داشت: با عنایت به بارندگی در دو سال اخیر درختان بلوط این ذخیره گاه میوه داده است، اما قابل جمع آوری نیست بنا بر این در صدد هستیم از بذر آنها برای تکثیر بلوط استفاده نمائیم.
صدیقی اظهار داشت: مهم ترین کار برای حفظ این منطقه انجام مطالعات علمی دقیق تر است تا در صورت توسعه، متحمل خسارت و صدمه ای نشود از طرف دیگر تمام این درختان باید پلاک گذاری و شناسنامه دار شوند.
وی بیان کرد: برگزاری جشنواره روستایی بلوط حرکتی باارزش است که باید تدوام پیدا کند. ذخیره گاه جنگلی بلوط نماد دیرینه و کهن بودن این منطقه است و از تمامی دوستداران طبیعت جهت شرکت در سومین جشنواره روستایی حفاظت و توسعه ذخیره گاه جنگلی بلوط در روز جمعه(۱۰ آبان ماه ۹۸) در روستای سرسختی دعوت می شود.
براساس این گزارش، گونه های نادر گیاهی همچون بلوط، میراث سبزی است که در دل این استان جای گرفته و نیازمند رسیدگی و محافظت است، چونکه هر یک از این گونه ها، نماد و نمونه ای از ظرفیت های این سرزمین و دریچه ای به سمت حیات و زندگی بشر است. پس باید با تامین اعتبار لازم از طرف مسئولین و تلاش سمن ها برای حفظ محیط زیست این منطقه و گسترش آن کوشش کرد.

منبع: