روایت شیرینه و معدن سنگ مرمریت

به گزارش باغ من بوشهر قصّه معدن مرمریت از سال ۹۷ شروع شد، هنگامی که برای یک بهره بردار معدن مجوزی تحت عنوان ˮمعدن سنگ مرمریت دشتیˮ صادر شد که بعد از آن حفاظت محیط زیست پیگیری های حقوقی و اداری نسبت به فعالیت این معدن اعتراض کرد.
بعد پویش نجات بیرمی متشکل از دوستداران محیط زیست و منابع طبیعی و مردم محلی خواهان لغو مجوز فعالیت این معدن برای مصون ماندن منطقه حفاظت شده کوه بیرمی از صدمه های احتمالی شدند.
فرهاد قلی نژاد، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر مردادماه سال قبل در اینباره به ایسنا اظهار داشته بود: بهره برداری از معدن مرمریت اصلا آغاز نشده بود و الان هم به دستور مقامات استان، بخصوص استاندار و فرماندار بوشهر متوقف شده است. در پیگیری های حقوقی طبق شیوه نامه حل اختلاف بین دستگاه های اجرایی، مبحث را در شورای حل اختلاف دستگاه ها در استانداری مطرح و به صورت موقت ابطال مجوز را مستند کرده ایم تا بعد از رسیدگی، ابطال مجوز را نهایی نماییم.
به گفته قلی نژاد با عنایت به تصویب کمیته حل اختلاف در این فاصله و تا زمان وصول نقشه ها و بازدیدها و بررسی ها نباید هیچ فعالیتی در منطقه صورت گیرد اما پیمانکار بهره بردار به استناد مجوزی که در دست داشته برای دسترسی به منطقه مبادرت به جاده سازی کرده بوده است.

تنگه شیرینه بخشی از کوه بیرمی و یکی از مهمترین آبخوان های استان بوشهر به حساب می آید که تأمین کننده بخش بزرگی از آب آشامیدنی شهرستان دشتی و همینطور آبشخور حیات وحش بیرمی است. بنا بر اظهارات مردم محلی و فعالان محیط زیست منطقه، فعالیت معدن مرمریت، تخریب آبخوان را رقم خواهد زد.

داستان پیچیده یک معدن
فرهاد قلی نژاد، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر روز گذشته در گفتگو با ایسنا عنوان کرد: فعالیت معدن سنگ مرمریت هم اکنون متوقف شده، مجوز و نحوه فعالیت معدن در حال بررسی است.
وی تصریح کرد: معدن سنگ مرمریت داستان پیچیده ای دارد، مجوز فعالیت معدن توسط صنعت و معدن صادر شده منتها بحث محیط زیست و سایر مسائل آن در مرحله بررسی به سر می برد.
این مسئول تصریح کرد: علت آتش سوزی رخ داده در مراتع شیرینه در حال بررسی است و ارتباطی با معدن ندارد. امکان دارد عامل آن خطای انسانی و بی احتیاطی گردشگران باشد.

پافشاری مردم برای حفظ محیط زیست
ظاهراً مجوز معدن سنگ مرمریت توسط صنعت و معدن صادر شده و این کار بدون استعلام از محیط زیست و با موافقت منابع طبیعی بعنوان متولی صورت گرفته است.
به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، پویش نجات بیرمی مدت زیادی است که به همّت فعالان محیط زیست و تعدادی از مردم منطقه و با هدف حفظ کوه بیرمی از تهدید و تخریب فعالیت می کند و به نظر می آید عزم دوستداران محیط زیست برای حفاظت از منطقه بیرمی و تنگه شیرینه جزم شده است.

معدن مرمریت نیازی به پیوست محیط زیستی ندارد!
سیدحسین حسینی محمدی، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر درباره پیوست محیط زیستی معدن سنگ مرمریت در دشتی به ایسنا اظهار داشت: پیوست محیط زیستی برای چه؟ این معدن مسبوق به سابقه است و تمام مجوزهای صادر شده برای آن قانونی و مورد تایید مراجع قضایی است.
وی افزود: محیط زیست از بهره بردار شکایت کرده و پرونده به دادگاه رفته است که دادگاه هم رای به قانونی بودن مجوز داده و حکم ادامه فعالیت بهره بردار را صادر کرده، مجوز معدن هیچگونه مشکلی ندارد و قانونی می باشد و مشمول پیوست زیست محیطی هم نمی گردد.
این مسئول درباره اینکه معدن مذکور در منطقه حفاظت شده بیرمی قرار گرفته است، توضیح داد: ما درباره منطقه حفاظت شده با محیط زیست اختلاف داریم، محدوده ای که وزارت صمت اعلام نموده با آن چیزی که مصوب شده و سازمان حفاظت محیط زیست ثبت کرده مغایرت دارد، که این مورد از راه وزارت صمت در حال پیگیری است. مساله دوم اینکه پرونده بهره برداری این واحد (معدن مرمریت) قبل از اینکه این منطقه محدوده حفاظت شده اعلام گردد صادر شده و از منابع طبیعی -که متولی امور واگذاری معدن بوده- و سایر دستگاه های ذیربط استعلام صورت گرفته است.

معدن مرمریت تا آخر ذخیره می تواند ادامه فعالیت دهد
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر تصریح کرد: معدن با استعلام و دریافت مجوز از منابع طبیعی، واگذار شده و شروع به فعالیت نموده است. حتی اگر کل منطقه جزء محدوده حفاظت شده باشد بر مبنای قانون معدن و تفاهم فی درخلال وزارت صمت و سازمان محیط زیست، محدوده های معدنی که در مناطق حفاظت شده واقع هستند تا آخر ذخیره معدن می توانند ادامه فعالیت دهند. مطابق قانون محیط زیست اشتباه می کند، فعالان اجتماعی هم بر طبق این باور که باید پیوست محیط زیستی داشته باشد معترض هستند در حالیکه معدن مرمریت مشمول استعلام و پیوست نمی گردد.
حسینی محمدی با اشاره به اینکه در سرتاسر کشور معادنی در مناطق حفاظت شده وجود دارد، اظهار داشت: این مورد در قانون صراحتاً پیشبینی شده است که حتی اگر محدوده ای بعدا کشف شود و معدن در این محدوده حفاظت شده قرار گرفته باشد بر مبنای سازوکار قانونی و با رعایت ملاحظات می تواند ادامه فعالیت بدهد، در این مورد هم اگر بهره بردار قصد فعالیت داشته باشد باید حتما ضوابط را رعایت کند.

معدن مرمریت حق اجرای انفجار ندارد
وی خاطرنشان کرد: ملاحظات مذکور شامل بحث آب، راه، جاده، میراث فرهنگی، بنای تاریخی مجاور، و نحوه استخراج –تعیین شده توسط صمت- است. در این مورد تاکید می کنم که معدن مرمریت حق هیچگونه اجرای انفجار را ندارد و در پروانه بهره داری آن هم با صراحت قید شده است و تنها برش با سیم انجام می شود. در واقع هیچگونه عملیات انفجاری در این منطقه اتفاق نمی افتد که مردم دغدغه از بین رفتن منابع و زیستگاه ها را داشته باشند.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر توضیح داد: اگر یک معدن بخواهد اجرای انفجار انجام دهد، باید مواد منفجره لازم را از صمت دریافت کند و طرح بهره برداری عرضه نماید و در عین حال هم این کار با نظارت کامل صورت گیرد، ضمن اینکه ماده انفجاری در اختیار هر کسی قرار نمی گیرد و تابع ضوابط مشخص است.
این مسئول تصریح کرد: روش استخراج از معدن سنگ مرمریت در طرح بهره برداری عرضه شده و ملزم به رعایت است، برای هر معدن یک ناظر فنی از جانب نظام مهندسی معدن تعیین شده است. ناظر فنی نماینده نظام مهندسی معدن بوده و بر روند کار نظارت می کند و اگر تخلفی صورت بگیرد در شورای انتظامی پیشبینی شده است.
سیدحسین حسینی محمدی با اشاره به توقف فعالیت معدن مرمریت، اضافه کرد: معدن هم اکنون فعالیت نمی کند و بسته است.
وی در پاسخ به نگرانی فعالان محیط زیستی درباره تهدید و تأثیر فعالیت معدن بر زیستگاه، حیات وحش و محیط زیست منطقه بیرمی اظهار داشت: برای این مورد راهکار وجود دارد و می توان الزامات تعریف کرد، در کل کشور و حتی در زیستگاه ها و یا مناطق حفاظت شده هم معادن وجود دارند و بهره برداران فعالیت معدنی انجام می دهند.

حفاظت محیط زیست وظیفه عمومی است
به گزارش باغ من به نقل از ایسنا، طبق اصل پنجاهم قانون اساسی در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه ی عمومی تلقی می شود، ازاین رو فعالیتهای اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع می باشد.

استعلام ها را باید امور اراضی یا صنعت و معدن انجام دهد
غلامرضا منتظری، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر اظهار داشت: منابع طبیعی مجوز نمی دهد، ما صرفا اراضی ملّی و یا طرح های کشاورزی و محدوده های معدنی را برای اقدامات توسعه ای -که یکی از آنها معدن است- و بعنوان تخصیص در اختیار امور اراضی یا صنعت و معدن قرار می دهیم و استعلام ها بر عهده ما نیست.
وی افزود: این استعلام ها را باید امور اراضی یا صنعت و معدن انجام دهد؛ ما فقط در صورت ملّی بودن، غیر معارض بودن و یا وجود درختان ممنوع القطع مثل بادام جلوگیری می نماییم.
منتظری با اشاره به آتش سوزی روزهای گذشته در مراتع مجاور عمارت شیرینه دشتی اظهار نمود: محدوده ای که گرفتار آتش سوزی شده جزو مستثنیات میراث فرهنگی بوده و در گزارشی که از شهرستان دریافت کرده ایم در عرصه حدود یک هکتار اتفاق افتاده است.

پرونده معدن مربوط به سنوات گذشته است
این مسئول با اشاره به اینکه منابع طبیعی مرجع استعلام کننده درباره مسائل محیط زیستی نیست، تصریح کرد: پرونده معدن مربوط به سنوات گذشته بوده و جزئیات آن قابل بررسی بیشتر است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر خاطرنشان کرد: طرح های کشاورزی و غیرکشاورزی در اختیار امور اراضی قرار گرفته و آنها استعلام ها را انجام می دهند، درباره معدن نیز، ما محدوده معدن را در اختیار صنعت و معدن قرار می دهیم و صمت موظف بوده از محیط زیست استعلام کند و اگر این کار را نکرده مقصر است چون معدن آلایندگی هایی دارد.
*تصاویر از سید کریم موسوی