گزارش باغ من؛ زمزمه های مازوت سوزی در نیروگاه های اصفهان

باغ من: زمزمه های مازوت سوزی در دو نیروگاه حرارتی بیخ گوش اصفهان همزمان با سرد شدن هوا و کمبود گاز در کشور جدی شده است.

خبرگزاری مهر – گروه استان ها: دی ماه سال قبل بود که پلمب مشعل های مازوت سوز نیروگاه حرارتی شهید محمد منتظری در مجاورت شهر اصفهان و شاهین شهر برغم مخالفت های مسئولان استان با مصوبه شورای عالی امنیت ملی شکسته شد و این نیروگاه در بین تاییدها و تکذیب ها در مدت نزدیک به دو ماه از نفت کوره به عنوان سوخت استفاده نمود.
هرچند مشعل های مازوت سوز نیروگاه منتظری از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ به مرور با حکم قضائی خاموش شده بود اما از سال ۹۸ موضوع فک پلمب مشعل های این نیروگاه در ماه های سرد سال همیشه مطرح می شد و در نهایت سال پیش با یک مصوبه، بدون رعایت حداقلِ الزامات زیست محیطی و انجام فیلتراسیون خروجی ها، پلمب برداشته شد.
اصفهان قطب صنعتی کشور و آلوده ترین کلانشهر ایران در سه سال اخیر شناخته می شود. این کلانشهر از شروع سال جاری تا حالا حتی یک روز هوای پاک نداشته است اما شمار روزهای آلوده آن تا هفته نخست آبان امسال به ۱۰۲ روز رسیده و روزهای سالم این خطه ۱۲۲ روز بوده است.
بررسی ها نشان میدهد همزمان با افزایش روزهای آلوده این کلانشهر طی سه سال قبل مرگ و میرهای منتسب به آلودگی هوا نیز طی این مدت افزایش معناداری داشته است؛ برپایه آماری که مرکز بهداشت استان در سال قبل رسانه ای کرد در سال ۱۳۹۸، یک هزار و ۳۳ نفر و در سال ۱۳۹۹، یک هزار و ۲۹۱ نفر در شهر اصفهان به سبب آلودگی هوا جان باختند که این آمار جدا از بیماران کرونا بوده و بگفته رییس وقت مرکز بهداشت استان مرگ و میر منتسب به آلودگی هوا در شهر اصفهان از سال ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ دو برابر بالا رفته بود.
هرچند تا حالا آماری از وضعیت بیماریهای منتسب به آلودگی هوای این کلانشهر در یک سال اخیر اعلام نشده اما سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در هفته های اخیر از افزایش مراجعان به مراکز درمانی با علایم بیماریهای عفونت تنفسی خبر می دهد و این در حالیست که عوارض مسمومیت آلودگی هوا نیز علائمی مشابه کرونا و سرماخوردگی به وجود می آورد و از ۲۳ مهرماه تا حالا ۱۷ روز پی در پی است که شاخص هوای کلانشهر اصفهان در وضعیت ناسالم برای گروههای حساس قرار دارد.
در چنین شرایطی مازوت سوزی در کلانشهر اصفهان که از چهار سو در احاطه صنایع آلاینده نفتی و گازی، نیروگاه، پالایشگاه، سیمان و پتروشیمی، کوره های گچ و آجر قرار گرفته و بیش از ۴۰۰ واحد آلاینده در شعاع ۵۰ کیلومتری آن فعالیت می نمایند، نمکی است بر زخم آلودگی هوای این کلانشهر که وضعیت را وخیم تر می کند.
هوای اصفهان اشباع از اکسید گوگرد
در همین پیوند حسین احمدی کیا دانشیار گروه مکانیک و عضو گروه پژوهش آلودگی هوا پژوهشکده محیط زیست دانشگاه اصفهان با اعلان اینکه سوخت مازوت اکسید گوگرد و ذرات بسیار بالایی دارد، به خبرنگار مهر می گوید: اصفهان به سبب وجود صنایع فولاد و ذوب آهن، پتروشیمی، سیمان و پالایشگاه اشباع از اکسید گوگرد است که وضعیت بسیار خطرناکی دارد و وقتی مازوت اضافه شود اوضاع را بدتر می کند برای اینکه اکسید گوگرد مازوت، ۱۳۰۰ برابر گاز و ذرات معلق مازوت ۱۱ برابر سوخت گاز است. بگفته این استاد دانشگاه با وجود طرح های توسعه صنایع فولادی و از طرف دیگر فشار مخازن گاز و کاهش تولید آن، احتمال این که در سال های آتی نیز نیروگاه ها به سمت مازوت سوزی بروند وجود دارد.
از تلاش محیط زیست برای جلوگیری از مازوت سوزی تا یک شائبه
با افزایش نگرانی ها درباب مازوت سوزی نیروگاه ها، علی سلاجقه رییس سازمان حفاظت محیط زیست مهرماه امسال اعلام نمود مکاتبات خوبی با وزیر نفت انجام شده تا بتوانیم نیروگاه ها را از مازوت سوزی دور نماییم و در استان اصفهان بین پالایشگاه نفت و نیروگاه اصفهان قرارداد تهاتری درحال امضاست تا شاهد مازوت سوزی نباشیم.
احمدرضا لاهیجان زاده مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اشاره کرد: تلاش می نماییم که امسال اجازه مازوت سوزی به ۲ نیروگاه اصفهان (نیروگاه شهید منتظری و اسلام آباد) داده نشود برای اینکه اثر آنرا سال قبل مشاهده نمودند و در این جهت مکاتباتی زیادی انجام شده و هم بوسیله رییس سازمان حفاظت محیط زیست با وزیر نیرو و نفت صحبت شده است. به شدت پیگیر این مسئله هستیم برای اینکه مازوت سوزی دیگر نباید در اصفهان اتفاق بیافتد.
برغم آنکه مسئولان استان اصفهان می کوشند تا از مازوت سوزی در نیروگاه شهید منتظری اصفهان جلوگیری شود اما پنجشنبه هفته گذشته در پایگاه اطلاع رسانی استانداری اصفهان از جلسه کارگروه استانی آلودگی هوا که با حضور استاندار برگزار شده بود خبری منتشر گردید که درباب مازوت سوزی باردیگر نیروگاه شهید منتظری اصفهان شائبه ایجاد کرد. در این خبر آمده بود (باتوجه به شرایط تامین گاز در کشور با مصوبه شورای عالی امنیت ملی در سال قبل به نیروگاه های کشور اجازه داده شد در ماه های آبان، آذر و دی از سوخت مازوت بهره گیرند که همین موضوع موجب تشدید آلودگی هوا در اصفهان شده است. برای حل این مشکل قرار شد استاندار اصفهان بوسیله وزارت نیرو پیگیری های لازم را در هفته آتی به عمل آورد تا در این خصوص تصمیمات مناسب گرفتن و ابلاغ شود.)
فرماندار شاهین شهر مازوت سوزی باردیگر نیروگاه اصفهان را تکذیب کرد
در همین ارتباط محمدرضا کاظمی طبا فرماندار شاهین شهر و میمه به خبرنگار مهر اظهار داشت که از ۲۰ اسفندماه سال قبل که با حکم قضائی مشعل های مازوت سوز نیروگاه شهید منتظری پلمب شده، دیگر باز نشده است.
پیش تر داریوش گل علیزاده سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست نیز طی مصاحبه ای درباب مازوت سوزی نیروگاه ها اظهار داشت: نیروگاه اسلام آباد در اصفهان سالهاست مازوت نمی سوزاند و نیروگاه شهید منتظری شاهین شهر اصفهان هم که پیرامون شهر واقع شده و قابلیت مصرف ۶ میلیون متر مکعب سوخت را دارد در سه تاچهار سال اخیر امکان مصرف مازوت نداشت چون بخش سوخت مازوت آن پلمب بود اما سال قبل به دلایلی ۵۵ روز مازوت مصرف کرد.
به گفته او روزانه ۸۵۰ تا ۸۷۰ میلیون متر مکعب گاز با ورود به شبکه داخلی صرف بخش های مختلف خانگی، تجاری و صنعتی کشور می شود، حال اگر مصرف در یکی از این بخش ها بطورمثال خانگی افزایش یابد به ناچار برای تامین سوخت کافی از سهم نیروگاه ها کم می شود تا مشکلی برای بخش خانگی ایجاد نشود، سوخت گاز مورد مصرف روزانه نیروگاه ها ۲۶۰ تا ۲۷۰ میلیون متر مکعب یا معادل همین میزان سوخت مایع مانند گازوئیل و مازوت است، اما زمانی که هوا سرد می شود مصرف گاز در بخش خانگی روزانه بیش از ۱۰۰ میلیون متر مکعب بیشتر می شود که برای جبران آن باید از بخش صنعت کم شود تا اختلالی در برق بخش های مختلف مانند خانگی، بیمارستان ها و برخی صنایع ایجاد نشود در اینجا نیروگاه ها به ناچار به سمت مصرف سوخت دوم یعنی گازوئیل یا مازوت می روند و گاهی هم تلفیقی (گاز و مازوت) مصرف می کنند که این امر سبب تشدید آلودگی هوا می شود.
گل علیزاده با اعلان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست بطور کامل با مصرف مازوت مخالف است، اشاره کرد: اگر مقرر است مازوت یا ذغال سنگ بسوزانند باید حتما سیستم کنترلی نصب کنند تا خروجی منطبق با حدود مجاز تعیین شده از طرف دولت باشد این در قانون هوای پاک هم آمده است.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: میزان گوگرد مازوت مصرفی سه و نیم تا چهار درصد وزن حجمی آنست یعنی میزان سولفور یا گوگرد در مازوت حدود ۳۵ تا ۴۰ هزار قسمت در میلیون ( ppm ) است، بدین سبب وقتی سیستم کنترلی نباشد و آلودگی منتشر شود به مرور طی فعالیت شیمیایی تبدیل به ذرات معلق ثانویه می شود و شاخص آلایندگی هوا در بیشتر شهرها همان ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون است بدین جهت حجم آلودگی بیشتر می شود.

منبع: